کرین و نەکرنێن فرۆتانێ
ھەڤۆکەک کو وە گەلەک جاران بھیستیە؛ فرۆتن ھێسانە، ھەکە ئەم تشتێ راست ب ئاوایێ راست بکن. لێ د ھەمان دەمێ دە پێدڤییە کو ئەم کۆمەک فۆنکسیۆنێن کو دکارن ھلبەر و کارووبارێن مە ب سەرفرازی بفرۆشن ژی فێر ببن.
د ڤێ گۆتارێ دە، ئەمێ ھەول بدن کو ئیسبات بکن کو فرۆتن نە رێبازەک ئاوارتە و ئەفسوونییە، لێ ھەمی تشتێن کو ھەوجە نە دیار و دیارن و بەری کو ئەم بکن و کرن و نەکن، ئەم دخوازن ل سەر ھن تشتان بکن. فرۆت و فرۆتێن کو ب گەلەمپەری تێنە فێم کرن. د ھەمان دەمێ دە نەراستیێن کو دڤێ وەرن دەستنیشان کرن ھەنە:
• دڤێ ئەم نەفکرن کو فرۆشکار تەنێ ئەخترۆڤەرتن کو دڤێ دۆستانە بن. کەسایەتی و تەڤگەرا وە باندۆریا فرۆتنا وە دیار ناکە، لێ ھەر گاڤ تێگھشتن و سەپاندنا پرەنسیبێن فرۆتانێیێن راستە کو دێ وەکی تایبەتمەندیێن گرینگ بێنە ھەسباندن.
دڤێ ئەم نەفکرن کو فرۆشکار دڤێ ئاخافتڤانێن باش بن، لێ دڤێ ئەم زانبن کو ب گوھداریکرنا داخواز و ھەوجەداریێن خەریداران ئەم دکارن ببن خوەدان فرۆتەک سەرفراز، ژ بەر ڤێ یەکێ تەنێ ب ئاخافتنێ ھەول نەکن کو بگھیژن فرۆتانا داوی.
• دڤێ ئەم نەفکرن کو گەر ئەمێ ھلبەرەک بفرۆشن، دڤێ ئەم وێ ب تەڤاھی زانبن و فام بکن؛ د وارێ تەکنیکی دە، تێگینا زانینا ھلبەرێ ب ڤێ پێڤاژۆیێ رە ھەڤواتەیە و دبێژە کو دڤێ ئەم د دەرھەقێ ھلبەر ئان ژی کارووبارێ خوە دە خوەدیێ زانینا تێر و پێویست بن.
• دڤێ ئەم نەفکرن کو بەری کو ئەم بفرۆشن دڤێ ئەم ب ھلبەر ئان کارووبارێ خوە باوەر بکن؛ فرۆتن ب پێباوەریا کو ھوون د خەریدارێن خوە دە دگرن ڤە گرێدایییە. ژ بۆ بدەستخستنا ڤێ پێباوەریێ، ساز بکن کا ھلبەر و کارووبارێن وە چاوا ل گۆری داخواز و ھەوجەداریێن خەریدارن.
• دڤێ ئەم نەفکرن کو "ئەگەر ئەز ھلبەرەک ئان کارووبارەک ب کالیتە پێشکێشی بکم، دێ خەلک وەرن جەم من و ئەز نەچار مام کو ھەول بدم بفرۆشم." ئەڤ ب تەڤاھی خەلەتە. ژ بەر کو داناسین و پەیداکرنا راست ھەر گاڤ فاکتۆرا ھەری گرینگە ژ بۆ بدەستخستنا پۆزیسیۆنەک فرۆتانێیا باش.
نھا کو ھوون ب ھن کرن و نەکرنێن مومکون دزانن، ئەز ھەوجە دکم کو چەند کرن و نەکرنان گرینگ بەھس بکم:
• فرۆتن زانستا ئالیکاریا مرۆڤانە کو بگھیژن تشتێ کو ئەو دخوازن؛ ل سەر داخواز و ھەوجەداریێن خەریدارێن خوە بسەکنن، نە ل سەر خوە، سەرمایەیێن خوە، ئان کارووبارێن خوە؛ لێ تەنێ ل سەر ھەوجەداری و داخوازێن خەریدار.
فرۆتن پێڤاژۆیا ئالیکاریا مرۆڤانە کو بریارێن کو پر جاران دبن سەدەما کرینا ژ وەیە؛ ژ بەر کو فرۆتانا ھەری ھێسان ژی گەلەک بریار دگرە کو ب پارگیدانیێ رە تێکلی داینن و ب فرۆشکەر رە ھەڤدیتن بکن دا کو ل سەر کرینێ بریار بدن.
کرین ھەم ھێسانە و ھەم ژی پر دژوارە. ھەر کەس دکارە ب تۆپێ بلیزە و تێخە چارچۆوەیا گۆلێ، لێ ھەر کەس نکارە مینا شامپیۆن و شامپیۆنێن فوتبۆلێ بکە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژ بۆ کو ھوون ب باندۆر و شامپیۆن بن، دڤێ ھوون پرەنسیبەک سیستەماتیک فێر ببن و بکار بینن.

بەرنامەیێن ئیسباتکری ژ بۆ سەرکەفتنا فرۆتانێ
١. کەسێن راست بکشینن.
خەریدارێن خوەیێن ئیدەال ب راستبوون و زەلالیێ ناس بکن. رێیەک ژ بۆ ناسکرن و گھیشتنا بازارا خوەیا مەبەستێ ناس بکن. ژ بۆ کو ھوون خوە ژیێن دن و ھەڤرکان جوودا بکن، ژ خوە بپرسن چما دڤێ خەریدار ھلبەرێن وە بکرە؟ نە کو دڤێ ھوون ھلبەرێن ھەڤرکێن خوە نەکرن !!!
٢. وان ب وە رەھەت بکن.
بینن بیرا خوە کو ھەڤدیتنا یەکەم پر گرینگە. ئەو ھەمی ب جەلەبێ تێگھیشتنا کو خەریدار ژ وە رە ھەیە و خەتەرەیێن کو ھوون دەستنیشان دکن ڤە گرێدایییە. ھەر کو بھایێ ھلبەر و کارووباران زێدە دبە، خەتەرەیا وان ژی زێدە دبە، دڤێ خەریدارێن وە ژی ب وە رە دلخوەش ببن. تشتێن ب ریسک و بھا دڤێ روو ب روو بێن فرۆتن. ھەر تم ھەول بدن کو ھوون ب خوە بن و ئەرکێن خوە پێک بینن. ئاوایێن دنێن کو ھوون دکارن پێباوەریێ ئاڤا بکن ئەڤن کو مەرڤ خوەروو، دلپاک، ھنەکی ھەنەک نیشان بدە، پەسنێ خەریدار بدە، پرسێن باقل بپرسە، بەھسا تێکلیێن کەسانە بکە، و دیارکرنا چیرۆکێن کەسانەیێن کو پێوەندیێ چێدکە.
٣. داخوازێن وان بزانن.
ئەڤ "دلێ فرۆتانێ"یە. گەر ھوون بەرژەوەندی و داخوازێن گەل نزانبن، ھوون نکارن بفرۆشن وان. تەھمێن خوەیێن د دەرھەقێ ھلبەر و کارووباران دە ل سەر چێژێن خەریدارێن خوە نەدن پێش. ژ بەر ڤێ یەکێ ژ بۆ کو ھوون داخوازێن خەریدار چێتر فام بکن، پرسێن گونجان سێورینن. و ژ وان رە ببن ئالیکار کو رامانێن خوە بالدار بکن.
پێنج گاڤێن ژێرین بکار بینن کو پرسێن خوە ب ئاقلمەندتر سێورینن:
یەک. ب ئاڤاکرنا تێکلیەک ل سەر بنگەھا پێباوەریێ و پەیداکرنا ئاگاھداریا تێر ژ خەریداران رە ژ نوو ڤە ھەڤدیتنێ ئامادە بکن.
ب. ھەمی پرس و ئیمکانێن تێکلدار و مومکن د ھەر رەوشێ دە ب "برانستۆرم"ا خوە ڤەکۆلن و تۆمار بکن.
ژ. پشتی راستکرن و سافیکرنێ پرسێن ھەری ب باندۆر، تایبەتی و زەلال ناس بکن، و تەنێ وان بپرسن ئان بەرسڤ بدن.
د. پرسان ب باندۆر ساز بکن دا کو ھەڤرێزیا ھەری زێدە چێبکن.
ه. بکارانینی؛ پرسکرن و بەرسڤا پرسان ب دەنگەکی بلند پراتیک بکن دا کو ھوون پێ ئەولە بن کو ھوون دکارن وان ب ئاوایێ چێترین گەنگاز پێشکێش بکن و دەما کو دفرۆشن خەریدار رازی بکن.

٤. نێزیکاتیا خوە ژ بۆ پەیداکرنا ھەوجەداریێن کەسێن دن نیشان بدن.
فرۆتانا پرۆفەسیۆنەل خوەنیشاندانەکە کو مەرڤ چاوا ھلبەر و کارووبار ھەوجەداریێن خەریدار چارەسەر دکە. بەرھەم و کارووبارێن خوە راڤە بکن و فەیدەیێن کرینێ ب زەلالی ژ خەریدار رە راڤە بکن.
ژ بۆ کۆنترۆلکرنا ھاویردۆرێ (جھێ کو ھوون رادەست دکن) و ھوورگولیان (د دەما پێشکێشکرنێ دە پەرسپەکتیف ل سەر چ دسەکنە) چێترین بکن.
٥. بپەژرینن کو بچن قۆناخا پاشین.
ڤان پرەنسیبان بجیھ بینن: "کرینێ ھێسان بکن" و خەریدارێن خوە رازی بکن کو نھا ب دایینا سەدەمەک بکرن. میناکی، پەیڤا "تەنێ ژ بۆ دەمەک سینۆرکری" بکار بینن.
خەمێن ھێزا بژارتنا خەریدارێن خوە کێم بکن.
٦. دانووستاندن بشۆپینن و بکار بینن دا کو بێتر دەرفەتان بافرینن.
د ڤێ نوقتەیێ دە، ھەر کەس ئەنجام ددە کو فرۆتگەھ قەدیا، لێ فرۆتانا یەکەم تەنێ زەمینەک ناڤینە. فرۆشکارێن پسپۆر دزانن کو داھاتا وانا راستین ژ خەریدارێن کو ڤەدگەرن تێ، دلخوەشیا خوە زێدە دکن دا کو وە ب خەریدارێن دنێن ماقوول بدن ناسین. تاکتیکێن وەکی "تێکلکرن"، "تەسپیتکرنا دەرفەتان" و "شۆپاندنێ" بکار بینن. تێکلیێن ب ڤی رەنگی دێ مە د ھشێ کریار دە تۆمار بکن، و ژ بۆ کو نێزی خەریدارێن نوو بمینن، بێ گومان گرێدانێن ھێسان و کورت بکار بینن.

گاڤێن نەخت
فرۆتن پێڤاژۆیەک بێداوییە. فرۆشکارێن پرۆفەسیۆنەل ب بەردەوامی ب خەریدارێن خوەیێن سەرەکە رە د تێکلیێ دە نە، رەھەتیا وان پەیدا دکن، داخواز و ھەوجەداریێن وان ناس دکن، دەستنیشان دکن کو ھلبەرێن وان ھەوجەداریێن خەریدار پەیدا دکن، ل سەر گاڤێن پێشەرۆژ د پێڤاژۆیا فرۆتانێ دە ل ھەڤ دکن، و ب خەریداران رە دشۆپینن دا کو وان ھیس بکن. باشە ژ کرینێ زێدە دبن. ھەر خەریدارەک برێکووپێک ئان پۆتانسیەل کەسەک سەربخوەیە و ھەوجەیێ لێنھێرین و لێنھێرینا سەربخوە و تایبەتییە.

چاڤکانی: پێڤاژۆیا فرۆتانێیا ٦-گاڤ - دیو کاهلی
مەسوود ئیبراھیمی - رێڤەبر